در حالی که مفهوم "ترانکینگ" (Trunking) به طور عمده با تنظیمات و پیکربندی‌های "اکتیو" (Active) شبکه (مانند سوئیچ‌ها و پروتکل‌های VLAN) مرتبط است، کابل‌کشی "پسیو" (Passive Cabling) نیز نقش حیاتی در پشتیبانی از زیرساخت ترانکینگ ایفا می‌کند. اجزای پسیو، عناصر فیزیکی و غیرفعالی هستند که مسیر و ساختار لازم برای عبور داده‌ها را فراهم می‌کنند.

ترانک چیست؟

ترانک یا ترانکینگ (Trunking) یک سیستم مدیریت کابل است که با هدف جلوگیری از بی‌نظمی و ازدحام سیم‌کشی‌های متعدد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تجهیز امکان عبور منظم کابل‌های برق، تلفن، شبکه و سایر سیم‌ها را در یک مسیر مشخص فراهم می‌کند و این قابلیت را دارد که در نقاط مختلف مسیر، خروجی‌های متنوعی مانند پریز برق، پورت شبکه یا تلفن به آن افزوده شود. زمانی از ترانکینگ‌ها استفاده می‌شود که امکان تخریب دیوارها و قرار دادن کلید و پریزها و سیم کشی‌های آن داخل دیوار وجود ندارد. مثلا فرض کنید یک دفتر را برای دو سال اجاره می‌کنید و قصد دارید 10 کارمند را در آن محل مستقر کنید و تمامی این کارمند‌ها نیاز به پریزهای شبکه، تلفن، برق را دارند. در این صورت امکان تخریب دیوارها از لحاظ هزینه و زمان به صرفه نیست، به همین خاطر در این شرایط از ترانکینگ‌ها استفاده می‌شود که در صورت نیاز می‌توانید پس از اتمام دوره سکونت هم آن‌ها را به محل جدید خود منتقل کنید. در اکثر ادارات و بانک‌ها از ترانک‌ها به جهت ساماندهی سیم‌های روی دیوار و اتصال سیستم‌های پرسنل به برق و شبکه و تلفن استفاده می‌شود.

جنس بدنه ترانک از چیست؟

ترانک یا ترانکینگ‌ها از مواد و متریال مختلفی در دنیا ساخته می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به PVC و UPVC اشاره نمود. برخی از ترانک‌ها با دارا بودن برخی مواد در جنس بدنه مانع از پخش آتش هنگام آتش سوزی می‌شوند. جنس بدنه در ترانک‌ها بسیار مهم است.

سایز ترانک ها

ترانکینگ‌ها از نظر عمق، عرض و  سایز درب با ابعاد مختلفی توسط شرکت‌ها تولید و عرضه می‌گردند. عرض‌های رایج در بازار ایران، ترانک‌هایی با عرض 80، 105، 150 و 195 میلیمتر است که مورد استقبال بسیاری از مصرف کنندگان می‌باشد. همچنین ترانک‌ها عمق‌های متفاوتی نیز دارند که با توجه به حجم کابل عبوری از محفظه ترانک، شخص مصرف کننده متناسب با نوع نیاز ترانک خود را انتخاب می‌کند. عمق 50 میلیمتری بدنه ترانک رایج ترین عمق بازار ایران است. تولید ترانکینگ با عرض‌ها، عمق‌ها و سایز‌های مختلف از نظر سازندگان به این علت است که اگر شخصی نیاز به عبور 5 رشته کابل برق از درون یک ترانکینگ را داشت بتواند متناسب به نیاز خود عمق و عرض ترانکینگ خود را انتخاب کند. این کار ضمن صرفه جویی در هزینه‌ها برای مصرف کننده، الزام خرید یک سایز نامناسب را برای شخص از میان می‌برد. هنگام خرید یک ترانک در صورت مشاهده عبارت‌هایی نظیر ترانک 50×105 (صد و پنج در پنجاه) توجه داشته باشید که عدد اول عرض بدنه ترانکینگ و عدد دوم به عمق آن اشاره دارد. بدنه ترانک‌ها به صورت استاندارد با طولی معادل 2 متر توسط سازندگان تولید می‌شوند.

 

درب ترانکینگ

به طور کلی کمپانی‌های سازنده ترانک، به هنگام تولید آن‌ها درب و بدنه ترانک را به عنوان دو محصول کاملاً مجزا تولید می‌کنند تا در صورت نیاز کاربر به تعویض درب ترانک به دلایل مختلف (اشتباه در برش هنگام نصب یا نیاز به کم و زیاد کردن چند کادر و مکانیزم از روی ترانک) که در این حالت مصرف کننده می‌تواند در صورت نیاز مجدداً به خرید درب مورد نظر خود اقدام کند که لازم است هنگام خرید از عرض درب مورد نیاز ترانکینگ خود آگاه باشد تا به مشکلی در هنگام نصب مجدد برنخورد. در این میان شرکت‌ها درب‌ها را در دو نوع “درب نرم” و “درب سخت” تولید می‌کنند که مدل‌های درب نرم ضمن انعطاف پذیری بالاتر، از سهولت نصب خوبی هم برخوردارند که البته قیمت بالاتری هم نسبت به ترانک‌هایی با درب سخت دارند. هدف از تولید درب سخت هم قیمت پایین تر برای مصرف کنندگانیست که ارزش زیادی برای پرداخت هزینه زیاد برای یک ترانک قائل نیستند.

پارتیشن ترانک

از کنار هم قرار گرفتن کابل شبکه و کابل برق در کنار یکدیگر خصوصاً کابل‌های شبکه UTP فاقد شیلد و فویل نویزی پدید می‌آید که در عملکرد کابل شبکه اختلال ایجاد می‌کند. به همین دلیل گاهی اوقات به جهت جلوگیری از قرار گرفتن کابل برق و کابل شبکه فاقد شیلد در کنار یکدیگر از پارتیشن ترانکینگ استفاده می‌شود. برخی از ترانکینگ‌ها این قابلیت را دارند تا پارتیشن‌ها بر روی آن‌ها نصب شوند و برخی دیگر فاقد این قابلیت می‌باشند. 

زاویه های ترانک

به جهت استفاده از ترانک‌ها در یک طول یک مسیر مستقیم بدون هیچ برآمدگی و فرورفتگی ای بر روی دیوار نیازی به استفاده از زاویه‌ها نیست. در واقع زاویه ترانک به منظور تغییر جهت مسیر یک ترانک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع زاویه های ترانک

زاویه داخلی ترانک

زاویه داخلی ترانک برای استفاده در مواقعی است که در طول مسیر فرو رفتگی‌هایی با زاویه 90 درجه به سمت داخل وجود دارد. فرض کنید قصد کشیدن ترانک درون یک مربع را دارید. در اینجا باید از یک زاویه داخلی استفاده کنید.

زاویه خارجی ترانک

زاویه‌های خارجی نیز در محل‌هایی استفاده می‌شوند که که زوایای 90 درجه ای به سمت بیرون وجود داشته باشد. فرض کنید که می‌خواهید قسمت بیرونی یک مربع را ترانک بکشید. برای این کار باید از 4 زاویه خارجی استفاده کنید. چون یک مربع دارای 4 زاویه خارجی 90 درجه است.

زاویه تخت ترانک

زاویه تخت هم برای مواردیست که نیاز است بر روی دیوار ترانک جهت خود را از حالت افقی به عمودی یا بلعکس تغییر دهد. برای مثال بر روی سطحی صافی مثل یک دیوار نیاز است که ترانک پس از طی کردن دو متر در طول مسیر به سمت بالا تغییر جهت پیدا کند که در این حالت باید در محل اتصال دو شاخه دو متری، یک زاویه ی تخت 90 درجه قرار داد. اگر L انگلیسی را در نظر بگیریم در محل اتصال خط افقی و عمودی یک زاویه تخت نصب می‌شود.

سه راهی ترانک

در صورتی که در طول مسیر یک ترانکینگ نیاز به گرفتن یک انشعاب در یک سطح تخت داشته باشید باید در محل اتصال دو ترانک از یک سه راهی ترانک متناسب با عرض ترانکینگ خود استفاده کنید. اگر T انگلیسی را فرض کنیم. در محل اتصال خط عمودی پایین به خط افقی بالا از سه راهی استفاده می‌شود.

درزگیر درب و بدنه ترانکینگ

در هنگام استفاده از ترانک‌ها در طول یک مسیر، به دلیل اینکه ترانک‌ها با شاخه‌های دو متری عرضه می‌شوند در محل اتصال درب‌ها و بدنه‌های دو ترانکینگ در هر دو متر خطی پدیدار می‌شود. شرکت‌های تولید کننده ترانکینگ، درزگیر درب ترانک و درزگیر بدنه ترانک را برای حل این مشکل تولید کرده اند.

مسدود کننده ترانک

از ته بند یا مسدود کننده ترانک معمولا در ابتدا و انتهای مسیر ترانک استفاده می‌گردد. به کارگیری از ته بند‌ها در ترانکینگ ضمن زیبایی در نمای ظاهری، سبب جلوگیری از خطراتی نظیر برق گرفتگی ناشی از بیرون زدگی کابل‌ها می‌شود.

فریم و کادر ترانکینگ

برای استفاده از انواع مکانیزم‌ها (مغزی‌ها) بر روی ترانک، نیاز به یک نگهدارنده برای هر مکانیزم می‌باشد. فریم‌ها بر اساس سایز درب‌های ترانکینگ دارای ابعاد مختلفی هستند.

تعداد پشتیبانی از پریزها در کادرها متفاوت است. به عنون مثال برای یک ترانک کادری وجود دارد که امکان نصب 3 پریز را دارد و کادر دیگری هست که امکان نصب 2 پریز را دارد و از این نظر کادر‌ها با یکدیگر متفاوت می‌شوند. فریم‌ها یا همان کادرهای ترانک معمولا با سایزهایی نظیر یک ماژول، دو ماژول، چهار ماژول، شش و هشت ماژول تولید و عرضه می‌گردند که بسته به نیاز کاربر باید خریداری شوند.

بست نگهدارنده کابل

بست نگهدارنده کابل یک قطعه پلاستیکی کوچک است که درون ترانکینگ‌ها بر روی برامدگی وسط ترانک نصب می‌شوند. این بست‌ها در قسمت بالایی خود محلی را دارند که با استفاده از آن می‌توان انواع بست کمربندی‌ها را از درون آن رد کرد و تمامی کابل‌های عبوری را به وسیله آن به ترانکینگ متصل نمود تا مانع از پخش کابل‌ها در فضای داخلی ترانکینگ شوند.

 

بهترین برند ترانک در ایران

بهترین برند ترانکینگ در بازار ایران لگراند (legrand) است که ساخت کشور فرانسه می‌باشد. البته با توجه به تحریم‌ها و نرخ ارز و واردات کم این برند این روزها با قیمت‌های بسیار بالایی به فروش می‌رسند. پس از لگراند ترانکینگ‌های برند اشنایدر از نظر کیفی مناسب هستند و رتبه دوم را از لحاظ کیفیتی به خود اختصاص می‌دهد. در برند‌های ایرانی هم ترانکینگ‌های البرز، سوپیتا و دانوب از کیفیت بسیار خوبی در میان محصولات داخلی برخوردار هستند.